Tennis kuit

Tennis kuit of 'Tenniskuit'

Definitie

Een 'Tennis-kuit' (eng.: tennis leg) is een (sport-)blessure aan de kuit. In de literatuur wordt onder een 'Tennis leg' een (partiële) ruptuur (gedeeltelijke scheur) van de musculus gastrocnemius (mediale kop) verstaan, ofwel een (partiële) ruptuur van de M. Plantaris, maar onze bijzonder aandacht gaat uit naar 'een vochtcollectie tussen de (mediale)gastrocnemiuskop en de daaronder gelegen Musculus soleus'. Waarschijnlijk betreft het een vochtcollectie of heamatoom (bloeduitstorting) ontstaan door overbelasting, zoals bij tennis, of heuvel-op hardlooptraining. Omdat wat ons betreft de rupturen van de M.(musculus = spier) Gastrocnemius, M.Soleus en M.Plantaris differentiaaldiagnostisch duidelijk te onderscheiden zijn van de 'haematoomvorming tussen M.Gastrocnemius en M.Soleus' stellen wij voor de term in plaats van 'Tennis been' (lett. vertaling van 'Tennis leg') de term 'Tennis-kuit' exclusief voor te behouden aan deze laatste pathologie. De rupturen van de spieren in de kuit worden veelal aangeduid met 'zweepslag'(letsel) of 'coup-de-fouet'. De reden van de nieuwe term 'Tennis kuit' in het medisch vakjargon is dat door nieuwe onderzoeksmethoden (echografie) bijvoorbeeld in de fysiotherapie, nu onderscheid gemaakt kan worden tussen de partiële rupturen ('zweepslag') en de vochtcollectie. Door de relevante verschillen tussen beide, qua ontstaanswijze, pathologie en vooral ook behandeling wordt de nieuwe term 'Tennis kuit' geintroduceerd. Binnenkort zal de term 'tennis calf' ook geintroduceerd worden in de engelstalige Wikipedia.

Vochtcollectie tussen M.Gastrocnemius en M.Soleus

Uit onderzoek (Delgado c.s., Radiology 2002) blijkt (n=141) dat de 'tennis leg' in 66,7% van de gevallen een scheur is in de mediale kop van de m.Gastrocnemius, in 21% een vochtcollectie tussen de aponeurose van de M.Gastrocnemius en de M.Soleus en bij 2% een ruptuur is van de M.Plantaris. Zelden wordt een diepe veneuze trombose gezien. De literatuur is niet eensluidend over de oorzaak van het ontstaan van de 'vochtcollectie tussen M. Gastrocnemius en M.soleus', verder te noemen: 'Tennis Kuit'. Sommigen praten over een beschadiging van de fascie tussen de spieren, anderen over een soort 'logesyndroom'. Door middel van funstieonderzoek zijn partiële rupturen van de kuitspieren te herkennen door pijnprovocatie bij aanspanning. Bij een 'Tennis Kuit' is dat echter meestal niet het geval. Ook rekken van de spier wekt geen pijnprovocatie op. Tijdens het neerkomen op de voet, bijvoorbeeld bij hardlopen echter is de pijn in het midden van de kuit aanwezig. Bij een groter haematoom is er ook pijn in rust.

Echografie

Door middel van echografisch onderzoek ('echo' of musculoskeletale echografie) is een Tennis Kuit duidelijk te herkennen en te onderscheiden van de rupturen. Hier een echografische afbeelding van een haematoom (zwarte, echoarme deel) tussen de M.Gastrocnemius (oppervlakkige kuitspier) en de M.Soleus (diepe kuitspier).

Afbeelding: G= M.Gastrocnemius, S= M.Soleus.
Merk op dat de vochtcollectie zich hier tussen de M. Gastrocnemius en de aponeurose (fascie) van de M. Soleus bevindt.

Behandeling

De behandeling, meestal in handen van een (sport-) fysiotherapeut (zie ook: fysiotherapie), is bij patiële rupturen (zie ook: zweepslag) gericht op rust en herstel gedurende minimaal 6 - 8 weken. Een tennis kuit kan echter wel sneller belast worden, zij het geleidelijk opgebouwd en aanvankelijk met een externe compressie, zoals een kuitbrace. Het is zelfs waarschijnlijk dat een Tennis kuit die wordt behandeld als een ruptuur van een spier of pees, chronisch van aard kan worden omdat het herstelproces (waaronder littekenvorming) kan leiden tot verklevingen die het glijden tussen de verschillende spiergroepen (aponeuros en fasci) zal beperken en zal leiden tot recidiverende beschadigingen.