Vragenlijst Dagelijks Functioneren (VDF)

Vragenlijst Dagelijks Functioneren (VDF)
Doelgroep:	Patiënten met artrose of arthritis
Benodigde tijd:	5-10 minuten
Kosten:	Fotokopie
Scholing vereist:	Geen specifieke training vereist
Waar verkrijgbaar:	xx

De Health Assessment Questionnaire meet moeilijkheden bij het uitvoeren van activiteiten in het dagelijks leven. De vragenlijst is ontwikkeld primair voor patiënten met artritis1. Het is een veel gebruikte vragenlijst, zowel in de dagelijkse praktijk als in onderzoek2. Er bestaat een Nederlandse vertaling van de HAQ, de Vragenlijst Dagelijks Functioneren (VDF) 3 .

Instructies aan patiënt

Alle vragen hebben betrekking op de afgelopen week. De vraag aan de patiënt is of de genoemde activiteiten zelfstandig kunnen worden uitgevoerd en hoeveel moeite men daarbij heeft.

Overzicht

Vorm

Een door de patiënt zelf in te vullen vragenlijst.

Subschalen

De Disability Index bestaat uit 8 onderdelen: aankleden en verzorging, opstaan, eten, lopen, wassen en toilet, reiken en pakken, vastpakken, activiteiten buitenshuis. In totaal worden 20 vragen gesteld. Toegevoegd worden nog twee vragen over gebruik van hulpmiddelen en/of hulp van andere personen. Daarnaast wordt nog een extra vraag gesteld over de ernst van de pijn . Bij de VDF is deze pijnvraag vervangen door een tevredenheidsvraag over het verloop van de aandoening.

Scoring

Bij de Disability Index bestaan er per vraag 4 antwoordcategorieën. De score 0 = ‘zonder moeite’ de score 3 betekent ‘onmogelijk’. De hoogste scores van elk van de acht onderdelen worden opgeteld. Het totaal wordt gedeeld door 8. Dit levert een totaalscore op tussen 0 en 3 (de Functional Disability Index). Interpretatie van deze scores worden aangegeven2. De ernst van de pijn wordt aangegeven op 15 cm visuele analoge schaal (VAS). Linker uiteinde betekent ‘geen pijn’ en rechter uiteinde geeft aan ‘ zeer ernstige pijn’. De afstand van 0 tot het streepje vermenigvuldigt met 0,2 resulteert in een totaalscore van 0-3.

Betrouwbaarheid

Interne consistentie

De interne consistentie is goed, Cronbach’s alpha is 0.85 4 en 0.95 5

Test-hertest betrouwbaarheid:

Inter-/intrabeoordelaars betrouwbaarheid

Validiteit

Inhoudsvaliditeit

Construct validiteit

De correlatie van de HAQ met de Dutch-AIMS2 subschalen varieert van r = 0.40-0.86 4. De correlatie met uitkomstmaten voor ziekte-activiteit is berekend in relatie tot een 3-jaar follow-up 6 : Ritchie Articulair Index (RAI) (gewrichtspijn) r = 0.621 Area weighted Swollen Joint Index (ASJI) r = 0.592 Thompson Joint Index (TJI) r = 0.409 Verergering röntgenbeeld r = 0.306

Criterium validiteit

Responsiviteit

In onderzoek naar effecten van medicatie blijkt de Disability Index responsief 7. In Engelstalig onderzoek worden tegenstrijdige resultaten gevonden t.a.v de responsiviteit8

Referenties

1. Fries JF, Spitz PW, Young DY. The dimensions of health outcomes: the Health Assessment Questionnaire, disability and pain scales. J Rheumatol 1982; 9:789-793.
2. McDowell I, Newell C. Measuring Health. A guide to rating scales and questionnaires 1996 2e druk Oxford University Press p. 106-115
3. Siegert CEH, Vleming LJ, Van Den Broucke JP. Measurement of disability in Dutch rheumatoid arthritis patiënts. Clin. Rheumatol 1984; 3:305-309.
4. Riemsma RP, Taal E, Rasker JJ, Houtman PM, Paassen van HC, Wiegman O. Evaluation of a Dutch version of the AIMS2 for patients with rheumatoid arthritis. Brit J. of Rheum. 1996; 35:755-760.
5. Bijlsma JW, Oude Heuvel CH, Zaalberg A. Development and validation of the Dutch questionnaire capacities of daily life (VDF) for patients with rheumatoid arthritis. J. of Rehab. Sciences 1990; 3(3) :71-74.
6. Leeuwen van MA, Heijde DM, Rijswijk van MH, Houtman PM, Riel van PL, Putte van de LB, Limburg PC. Interrelationship of outcome measures and proces variables in early rheumatoid arthritis. A comparison of radiologic damage, physical disability, joint counts, and acute phase reactans. J. Rheumatology 1994; 21:425-429.
7. Heijde van der DM, Riel van PL, Putte van de LB. Sensitivity of a Dutch Health Assessment Questionnaire in a trial comparing Hydroxychloroquine vs. Sulphasalazine.Scand. J. Rheumatology 1990;19:407-412.
8. Gardiner PV, Sykes HR, Hassey GA, et al. An evaluation of the Health Assessment Questionnaire in long-term longitudinal follow-up of disability in rheumatoid arthritis. Br J Rheumatol 1993; 32:724-728.