Cervicale hernia

Wat is het?

Hernia betekent letterlijk breuk of uitpuiling. Bij een cervicale hernia is er sprake van een uitpuilende tussenwervelschijf tussen twee nekwervels.

Een nekhernia kan verschillende klachten geven: hoofdpijn, pijn in het nek-, en schoudergebied en pijn die uitstraalt naar de arm. De huid van de arm kan prikkelend of juist doof aanvoelen en soms is er sprake van krachtverlies in de arm of hand.

Een hernia hoeft overigens niet altijd klachten te geven. Het blijkt dat er mensen zijn die een hernia hebben zonder dit te weten.

In enkele gevallen kan er sprake zijn van uitvalverschijnselen zoals verlamming van bepaalde spieren. In die situatie moet er direct medische hulp ingeschakeld worden.

Een cervicale hernia valt onder CANS, dit staat voor ‘complaints of the arm, neck and/or shoulder’ oftewel klachten aan de arm, nek en/of schouder. Dit is een omschrijving van een klachtencomplex die door veel zorgverleners wordt gehanteerd.

Waardoor kan het komen?

Tijdens het ouder worden treedt er slijtage op van de tussenwervelschijven. Hierdoor veranderen de tussenwervelschijven en kunnen ze gaan uitpuilen.

Daarnaast kunnen de schijven door overbelasting beschadigd raken waardoor er uitpuilingen ontstaan. Door een grote uitpuiling of als er sprake is van irritatie of ontsteking door een opzwelling van de uitpuiling, kan een zenuwwortel sterk beklemd raken.

Waarom sommige mensen wel klachten krijgen en andere niet, is niet duidelijk. Hernia’s komen in bepaalde families wat meer voor. Hernia’s komen even vaak voor bij mensen die licht werk doen als bij mensen die zwaar werk doen. Een hernia die wel klachten geeft, komt relatief vaak bij jongere mensen voor (tussen het 25e en 50e jaar).

Mensen die vaak in een houding werken die belastend is voor de nek, hebben een verhoogde kans op een nekhernia. Denk hierbij aan tandartsen, zij zitten vaak voorovergebogen.

Hoe wordt het vastgesteld?

De huisarts kan op basis van een vraaggesprek (anamnese) en lichamelijk onderzoek vaststellen of de klachten op een hernia wijzen. Daarnaast kan de arts de tastzin, oftewel het gevoel, testen. Met een watje en prikkertje gaat de huisarts na of de tastzin nog goed is en of er bij gevoelloosheid een bepaald patroon aanwezig is. Ook kan de arts de armreflexen testen en de kracht beoordelen in de arm- en handspieren.

Als de huisarts vermoedt dat er een zenuw bekneld is door een nekhernia, verwijst hij vaak door naar een medisch specialist (neuroloog, neurochirurg of orthopedisch chirurg). Deze kan een beeldvormend onderzoek uitvoeren bijvoorbeeld met een MRI- of CT scan.

Als er sprake is van uitvalverschijnselen, zal de huisarts direct doorverwijzen naar een medisch specialist.

Wat kan helpen?

Een hernia heeft een gunstig natuurlijk beloop. Dat wil zeggen dat de klachten meestal vanzelf weer verdwijnen.

Veel mensen denken dat ze bij een hernia absolute rust moeten nemen en ‘plat’ in bed moeten gaan liggen. Dit is niet het geval, hoe minder rust hoe beter. Het is goed om gedoseerd rust te nemen, dat wil zeggen om het rustig aan te doen maar toch zo actief mogelijk blijven. Hoe langer iemand rust bedrust neemt, hoe moeilijker het is om weer actief te worden. De conditie gaat erdoor achteruit en de spieren worden slapper.

Bij pijn kan de huisarts pijnstillers voorschrijven. Ook fysiotherapie kan helpen, waarbij men advies krijgt over bewegen en hoe men de spieren in conditie moet houden. Door middel van oefentherapie worden de spieren geleidelijk sterker gemaakt. Als houdingsafwijkingen samenhangen met de klachten, dan is Cesar of Mensendieck oefentherapie een andere mogelijkheid voor behandeling. Deze therapie is gericht op een betere houding en manier van bewegen.

Als de klachten niet afnemen of als er sprake is van uitvalverschijnselen, kan een herniaoperatie overwogen worden.

Wie kan helpen?

Als de huisarts niet helemaal zeker is van de oorzaak van de klachten, kan hij doorverwijzen naar een medisch specialist. Dit kan een neuroloog, neurochirurg of orthopedisch chirurg (ook orthopeed genoemd) zijn. De orthopedisch chirurg of neurochirurg voert de herniaoperatie uit. Welke van deze twee wordt ingeschakeld, verschilt per ziekenhuis. Daarnaast kan een fysiotherapeut of een oefentherapeut Cesar-Mensendieck helpen, zowel in gevallen waarbij niet geopereerd wordt als in het revalidatieproces na een eventuele operatie.

Ermee leven

Een van de oorzaken van een nekhernia is overbelasting. Het is dan ook belangrijk om overbelasting te voorkomen, bijvoorbeeld door de houding aan te passen.