Bloed

Bloed is een vloeistof die in het lichaam van een organisme circuleert voor de verdeling van voedingsstoffen en de afvoer van afvalstoffen van de stofwisseling, en bij hogere dieren tevens zorgt voor het transport van zuurstof en de afvoer van het verbrandingsproduct kooldioxide.

Bij hogere dieren zoals reptielen, vogels, amfibieën en zoogdieren wordt het bloed rondgepompt door een hart, in een gesloten systeem van slagaders, aders en haarvaten.

Insecten daarentegen hebben geen gesloten circulatiesysteem, meestal geen zuurstofbindende bestanddelen in het bloed en de ademhalingsfuncties worden bij hen niet door het bloed vervuld.

Andere geleedpotigen hebben soms wel bloed dat zuurstof transporteert, maar meestal gebeurt dit niet met hemoglobine, maar met hemocyanine, een koperhoudend zuurstoftransporteiwit dat vrij in het bloed is opgelost.

Samenstelling

Bloed van zoogdieren, waaronder de mens, bestaat uit een dragende vloeistof, waarin verschillende bestanddelen opgelost zijn en waarin een aantal cellulaire bestanddelen of althans deeltjes met een bepaalde vorm voorkomen.

We onderscheiden de basisvloeistof water, met daarin

• minerale zouten en ionen als
  • natriumchloride,
  • natriumwaterstofcarbonaat,
  • kalium,
  • magnesium, en
  • calcium (naast andere)
• colloïdale bestanddelen die uit talloze eiwitten bestaan, zoals
  • transporteiwitten, waarvan
    • albumine naar hoeveelheid de belangrijkste is,
  • enzymen, en
  • antistoffen
• gevormde bestanddelen die we als eerste grove indeling kunnen onderscheiden in
  • rode bloedcellen of erythrocyten, die voornamelijk gevuld zijn met
    • hemoglobine
  • witte bloedcellen of leukocyten (in een groot aantal variëteiten) en
  • bloedplaatjes of trombocyten.

Functies van bloed

Bloed heeft een groot aantal functies en kan het best worden beschouwd als een vloeibaar weefsel. Enkele functies zijn:

• zuurstoftransport
• koolzuurtransport
• transport van voedingsstoffen:
  • suikers,
  • aminozuren,
  • mineralen,
  • vitamines
• verdediging tegen indringers:
  • cellulaire immuniteit
  • humorale immuniteit, met behulp van het
    • complementsysteem, en
    • antistoffen
• stolling van bloed bij verwondingen
• transport van warmte bij warmbloedige dieren

Zie ook

• Vorming bloedcellen
• Bloedtransfusie
• Bloedvergiftiging
• Bloedonderzoek

{{{afb_links}}}	Bloedsomloop	{{{afb_rechts}}}
Hart - Bloedvaten - Bloed Vaatstelsel: Arteriën - Arteriolen - Haarvaten - Venulen - Venen - Holle lichaamsaders (vena cava) Specifieke bloedvaten: Aorta - Kransslagaders - Longslagaders - Spiraalarteriën - Poortaders Verwante onderwerpen: Bloeddruk - Hemoglobine - Bloedcel - Plasma - Serum - Bloedstolling - Humorale immuniteit