Nervus trigeminus

Uit FysioPedia
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Nervus trigeminus
Gray778 Trigeminal.png
De nervus trigeminus (geel)
[[Image:|250px|center|]]
Latijn nervus trigeminus
Gray's subject #200 886
Innervatie
Van
Naar N. ophtalmicus - N. maxillaris - N. mandibularis
MeSH A08.800.800.120.760
Dorlands/Elsevier n_05/12566963

De nervus trigeminus (de vijfde hersenzenuw, ook wel de vijfde zenuw, nervus V of V of drielingzenuw genoemd) is verantwoordelijk voor zintuigelijke waarneming in het gezicht. De zenuw lijkt op de spinale zenuwen C2-S5 die verantwoordelijk zijn voor de zintuigelijke waarneming in de rest van het lichaam. Zintuigelijke informatie uit het gezicht en uit het lichaam wordt via parallelle wegen verwerkt in het centraal zenuwstelsel.

De vijfde zenuw is voornamelijk een sensorische zenuw, maar het heeft ook een aantal motorische functies (bijten, kauwen en slikken). Het sensorische gedeelte wordt ook wel de portio major genoemd, het motorische deel de portio minor.

Zijn naam dankt de zenuw aan de verdeling van de portio major in drie hoofdvertakkingen:

De eerste aftakking verzorgt het gevoel van het voorhoofd, de neus met neus(bij)holten, het menselijk oog en de hersenvliezen, de tweede voor de sensibiliteit van de bovenkaak met bijbehorende tanden, de bovenlip, het zachte gehemelte, de neus en de kaakholte en de derde voor het gevoel van de onderkaak met bijbehorende tanden, de onderlip, de tong, de buitenste gehoorgang en de hersenvliezen.

De portio minor, de motorische tak van de nervus trigeminus, is verantwoordelijk voor innervatie van de kauwspieren, te weten de musculus temporalis, de musculus masseter, de musculus pterygoideus medialis en de musculus pterygoideus lateralis. De beide hemisferen innerveren de kern van de motorische vezels van de nervus trigeminus, waardoor bij uitval in een van beide hemisferen de kauwfunctie behouden blijft.

De belangrijkste aandoening waarbij de nervus trigeminus is betrokken, is een ernstige pijn in een van de innervatiegebieden, zonder duidelijke oorzaak, en wordt ook wel (idiopathische) trigeminusneuralgie genoemd.


{{{afb_links}}} Craniale of hersenzenuwen {{{afb_rechts}}} Icoon-manvrouw.png

I: n. olfactorius - II: n. opticus - III: n. oculomotorius - IV: n. trochlearis - V: n. trigeminus (n. ophtalmicus - n. maxillaris - n. mandibularis) - VI: n. abducens - VII: n. facialis - VIII: n. vestibulocochlearis - IX: n. glossopharyngeus - X: n. vagus - XI: n. accessorius - XII: n. hypoglossus